Сеҳр, фолбинлик ва мунажжимлик ҳақида ислом нима дейди...

Бугун жуда ҳам долзарб масалалардан бири хусусида суҳбатлашамиз. Айни пайтда бутун дунёнинг энг катта муаммоларидан бири бўлган сеҳр, фолбинлик ва мунажжимлик замонамизнинг бошига битган бало бўлди, десак хато қилмаймиз.

Ислом уламолари сеҳргар шак-шубҳасиз, кофир бўлади, деган ҳукмни ўқишган. Бунга ҳужжат сифатида қуйидаги оят келтирилади: «Балки одамларга сеҳр ўргатадиган шайтонлар кофир эдилар» (Бақара сураси, 102).
Лаънатланган шайтоннинг одамларга сеҳр ўргатишдан кўзлаган бирдан-бир мақсади– уларни мушрикка айлантиришдир. Аллоҳ ўзига шерик қилган нсонни ҳеч қачон кечирмайди.
Бугунги кунда кўплаб гумроҳ кимсаларнинг сеҳрга аралашиб юрганига гувоҳ бўласиз. Улар сеҳрни фақатгина ҳаром деб ўйлайдилар ва унинг куфр эканлигини ҳис қилмайдилар. Бу ҳол айниқса, эр-хотин орасидаги муносабатларда – иссиқ совуқ ва шу каби нарсаларни қилишда яққол намоён бўлади. Улар бу ишларида аксарият қисми ширк ва куфр бўлган сўзларни қўллайдилар.
Исломда сеҳргарнинг жазоси – ўлим, қатл этмоқ. Чунки у Аллоҳга куфр келтирган ёки шунга яқинроқ, ўхшаш иш қилган бўлади.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Еттита ҳалокат қилувчи гуноҳлардан сақланинглар», деб улардан бири сеҳр эканлигини баён қилганлар (Бухорий, Муслим).
Ҳар бир банда Аллоҳ таолодан қўрқиши ва дунё-ю охиратини куйдириб юборадиган бунингдек ишлардан сақланиши лозим.
Жундуб (розийаллоҳу анҳу) айтган эдилар: «Сеҳргарнинг жазоси – қилич билан чопиб ташлаш».
Бужола ибн Убда айтади: «Умардан (розийаллоҳу анҳу) вафот этишларидан бир йил олдин мактуб олдик. Унда, «Сеҳргар эркагу сеҳргар а±лнинг ҳар бирини ўлдиринглар», дейилган эди (Аҳмад, Абу Довуд).
Ваҳб ибн Мунаббаҳ айтадилар: «Аллоҳ азза ва жалла: «Мендан ўзга илоҳ йўқ. Сеҳр қилган ва сеҳр қилдирган, фол очган ва фол очирган, шумланган ва шумлантирган кимсалар Мендан эмас», дейди», деб айрим китобларда ўқидим.
Али ибн Абу Толиб (розийаллоҳу анҳу): «Фолбин - сеҳргар, сеҳргар эса кофирдир» деган.
Абу Мусо (розийаллоҳу анҳу) айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «Уч тоифа одам жаннатга кирмайди: «Маст қилувчи нарсага одатланиб қолган кимса, қариндош-уруглар билан алоқани узган кимса ва сеҳрни тасдиқловчи кимса» (Аҳмад, Ибн Ҳиббон, Ҳоким).
Ибн Масъуд (розийаллоҳу анҳу) айтадилар: «Албатта, афсун ўқиш, тумор тақиш ва иссиқ-совуқ қилиш ширкдир» (Ибн Ҳиббон, Ҳоким).
Кимки тумор ёки мунчоқ тақиб, бу кўз тегишидан сақлайди, деб эътиқод қилса ширк келтирган бўлади.
Иссиқ-совуқ эса Аллоҳ таоло тақдирига таъсир қилади, деб эътиқод қилишади. Бу эса ширкдир.
Хитобий (розийаллоҳу анҳу) айтадилр: «Агар Қуръон ёки Аллоҳ таолонинг исмлари билан дам солса, бу мумкиндир. Чунки Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳасан ва Ҳусайн (розийаллоҳу анҳумо)га дам солиб: «Сизларни Аллоҳнинг тўлиқ калималари ила ҳар бир шайтону ҳашаротдан ва ҳар бир ёмон кўздан ¤з паноҳида сақлашини сўрайман», дер эдилар. (Ҳоким. Саҳиҳ ҳадис).
Аллоҳ паноҳ сўралгувчи зот, суянишга лойиқ зот ҳам Удир.
«(Эй инсон), ўзинг аниқ билмаган нарсага эргашма. Чунки қулоқ, кўз, дил – буларнинг барчаси тўғрисида (ҳар бир инсон) масъул бўлур (яъни, эшитган, кўрган ва ишонган ҳар бир нарсаси учун киши қиёмат кунида жавоб беради)» (Ал-Исро сураси, 36).
«(Эй инсон), ўзинг аниқ билмаган нарсага эргашма», оятининг тафсирида Калбий: «Билмаган нарсанг ҳақида гапирма», деган бўлсалар, Қатода: «Эшитмаган нарсангни эшитдим, кўрмаган нарсангни кўрдим ва билмаган нарсангни билдим, демагин», деганлар.
«Чунки қулоқ, кўз, дил – буларнинг барчаси тўғрисида (ҳар бир инсон) масъул бўлур», оятини тафсир қилиб, Ибн Аббос (розийаллоҳу анҳу): «Аллоҳ бандаларидан бу аъзоларни қандай ишларга ишлатганини сўрайди», деганлар.
Бу ояти карима ҳалол бўлмаган нарсага қараш, ҳаром нарсани эшитиш ва жоиз бўлмаган нарсани ирожа қилишдан қайтаришга ҳужжат бўлади. Аллоҳу аълам.
«(У зот) ғайбни билгувчидир. Бас, Ўз ғайбидан бирон кимсани огоҳ қилмас. Фақат Ўзи рози бўлган пайғамбарнигина (Ўзининг ғайбидаги сир-асрорининг айримларидан огоҳ этар)» (Жин сураси, 26–27).
Мазкур ояти карима юлдузлар ғайбга далолат қилади, деб иддао қилган кимса кофир бўлишига далилдир. Аллоҳу аълам.
Абу Ҳурайрадан (розийаллоҳу анҳу), Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Кимки башоратгўй ёки фолбиннинг олдига бориб, айтаётган гапини рост деб билса, у шубҳасиз, Муҳаммадга тушган нарсага куфр келтирибди» (Абу Довуд, Насоий, Ибн Можа).
Зайд ибн Ҳолид Жуҳаний (розийаллоҳу анҳу) айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам биз билан бомдод намози ўқидилар. Туни билан ёмғир ёғиб чиққан эди. Намозни ўқиб бўлгач, одамларга юзланиб: «Раббингиз нима деганини биласизларми?» дедилар. Улар: «Аллоҳнинг Расули билгувчироқ», деб жавоб беришди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар: «У зот айтдики: «Бандаларимдан айримлари менга иймон келтириб, айримлари куфр келтириб тонг оттирди. Кимки: «Аллоҳнинг фазли ва раҳмати ила бизга ёмғир ёғди», деса у Менга иймон келтириб юлдузларга куфр келтирибди. Аммо кимки: «Бу ва бу ходисалар (шамол, булут) бўлиб бизга ёмғир ёғди», деса, у Менга куфр келтириб, юлдузлар (осмон жисмлари)га иймон келтирибди» (Муттафақун алайҳ).
Уламолар айтадиларки: «Агар бир мусулмон: «Фалон ҳодиса бўлиб ёмғир ёғди», деса ва бу гапини шу ҳодиса, масалан ҳаво булут бўлишининг ўзи ёмғирни пайдо қилади, вужудга келтиради ва ёмғир ёғаверади, деган маънода айтган бўлса, у шубҳасиз, муртад бўлиб кофирга айланади.
Агар бу гапни шу ҳодиса ёмғир ёғишининг аломати, одатда шу ҳодиса бўлганда ёмғир ёғади, бироқ ёмғирнинг яратувчиси Аллоҳ таоло ва у Аллоҳнинг фазли ила ёғади, деган маънода гапирган бўлса, кофир бўлмайди.
Ҳар қандай ҳолатда ҳам, бу жумла кофирлар гапи бўлгани боис уни айтиш макруҳдир.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Кимки башоратгўйнинг олдига бориб, ундан бирон нарсани сўраса ва уни тасдиқласа, қирқ кунгача унинг биронта ҳам намози қабул қилинмайди» (Муслим ривояти).
Оиша розийаллоҳу анҳо айтдилар: «Одамлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламдан фолбинлар ҳақида сўрашди. У зот розийаллоҳу анҳо: «Улар ҳақ эмаслар», дедилар. Улар: «Ё Расулуллоҳ, улар гоҳида шундай гапларни айтадиларки, у ҳақ бўлиб чиқади», дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бу ҳақ калимани жин ўғирлаб (ўғринча билиб) олади-да уни дўсти (фолбин)нинг қулогига қуяди. Фолбинлар эса унга юзта ёлғонни аралаштириб юборадилар», дедилар» (Муттафақун алайҳ).
Оишадан розийаллоҳу анҳо, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Фаришталар булутга тушадилар ва осмонда ҳукм қилинган ишни зикр қиладилар. Шайтон ўғринча қулоқ тутиб, эшитиб олади-да, уни фолбинларга «ваҳий» қилади (уқтиради). Улар эса унга ўзларидан юзта ёлғон қўшиб, ёлғон гапирадилар» (Бухорий ривояти).
Ибн Аббос розийаллоҳу анҳудан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: «Кимки юлдузлар илмидан (мунажжимликдан) биронта илмни эгалласа, сеҳрнинг бир бўлагини ўғирлаган бўлади. У зиёда бўлган сайин бу ҳам зиёда бўлаверади» (Абу Довуд ривояти).
Али ибн Абу Толиб (розийаллоҳу анҳу) айтганлар: «Фолбин – сеҳргар, сеҳргар эса кофирдир».
Қадимгиларнинг бу масалага нисбатан муносабатларини ўрганиб чиқдик. Энди бугунги кунимизга ҳам бир назар ташлайлик.

Бугунги кун одамлари сеҳргарлик, фолбинлик ҳамда мунажжимлик балоси билан балоланган. Бу ҳол шу қадар кенг ривож олганки, оммавий ахборот нашрлари ҳам мунажжимлар башоратига алоҳида эътибор қаратиб, одамларнинг юлдузига қараб фол очиш билан овора. Аллоҳнинг каломи, пайғамбар с.а.в нинг ҳадиси шарифлари бир четда қолиб, одамлар шайтонга ростмана шогирд тутинган фолбинларнинг сўзларига қулоқ соладилар. Юқорида гуноҳи кабира рукни остида келган хабарларда бир ҳадис эътиборимизни ўзига тортади. Росулуллоҳ с.а.в ўз ҳадисларида фолбиннинг олдига бориб, унинг гапини тасдиқлаган киши диндан чиқишини айтганлар. Нима учун энди, фақат борган одам эмас, балки бориб гапини тасдиқлаган киши? Ҳеч ўйлаб кўрганмисиз? Гап бу ерда фолбиннинг олдига боришда эмас, балки унинг гапини тасдиқлашда. Иймон ҳақида кетмоқда гап.
Фолбинларнинг олдига борган кишилар турли мақсад билан боришади, уларнинг аксари келажагини билишга қизиқади. Аммо оддий бир фаросат билан ўйлаб кўришмайдики, бораётган жойларида ўтирган одам худди мен каби бир одам, агар фолбин бўлиб, келажакни билса, нима учун турли конларни топиб, лотореяларни ўйнаб бойиб кетмаган. Нима учун камбағал ва хор бўлиб яшамоқда. Ғайбни биладиган одамга ярашадими бу ҳолат? деб ўйлаб ҳам кўрилмагани аламли ҳолат.
Яқинда бир табиб акамиз оддий ҳикояни, бўлган воқеани сўзлаб бердилар. Уларнинг олдига бир йигит келибди. Бозорда юрганида одамлар ҳазиллашиб йигитни табибнинг олдига жўнатишган экан. Акамиз: Хўш, келинг, қандай мақсад ила келдингиз, деса, ҳалиги йигит: Амакимни ўлдириб Беринг, дебди.
Табибнинг ҳайронлиги ошибди: «Ия, Ким айтди сизга мени одам ўлдиради»,
Йигит: «Йўқ нотўғри тушуниб қолдингиз, шекилли, мен амакимни иссиқ совуқ қилиб Беринг» демоқчи эдим, деган сўзни айтибди.
Кейин маълум бўлишича, табибнинг олдига келиб қолган йигит бир неча кундан бери амакиси билан жанжаллашиб юрган экан. Бунга сабаб албатта узоқ маҳаллада яшовчи фолбин хотин бўлганди.
Табиб акамиз кўпни кўрган, бу соҳада ката фириб ишлари бўлиб туришини билгани боис, йигитга бўлган воқеани ипидан игнасигача тушунтирган бўлди. Ҳақиқатан ҳам воқеа аслида шундай ривож олганлиги маълум бўлди кейинроқ. Демак, тингланг, жуда ҳам оддий воқеани:
Йигит адашиб, фолбиннинг олдига боради. Эртанги кунини билмоқ ниятида. Фолбин эса тайёр гўшт келганидан фойдаланиб, йигитнинг яшаш жойини яхшилаб билиб олади. Амакиси билан яшаётган йигит чиқиб кетаётганда фолбиндан «дарвозаси остонасига бир дам солинган суякни кўмиб қўйиш» вазифасини олади. Йигит бориб шу ишни қилади. Кейин фолбиннинг одамлари йигит яшайдиган хонадонга бориб, амакиси ва хотини тезлик ила фол очдириш зарурлигини уқтиришади. Ҳеч нарсадан бехабар фолбин шошилинч етиб келган амакини ҳайратга солади. Чунки у умуман нотаниш хонадон ҳақида ишонарли фол очарди: «Сизнинг уйингизда бир йигит юрар экан-а, - дейди охирги юришга ўтган фолбин, - ўша йигит ўлиб кетган акангизнинг ўғли бўлади, фалон-фалон жойда ишлайди, яқинда уйланмоқчи бўлиб юрибди. У сизнинг ўлимингизни истаб, ҳар хил ишларга қўл урган».
Мана шу ерда амаки сапчиб тушади: Бўлмаган гап, жияним тупа-тузук йигит, унинг қўлидан бу иш келмайди.
Хўп майли, - дейди фолбин, - бориб унда дарвоза остига кўмиб қўйган суякларини бир очиб кўринг...
Амаки лаққа тушади-қўяди, чунки эътиқодсиз одам бундай пайтда бошқа чора топа олмайди ҳам.
Бир-бирига билдирмасдан бир фолбиннинг олдига келган амаки жиян камида миллион сўмлик ҳаражат қилиб қўйишади. Охир-оқибат, фолбин бита мижозидан воз кечади. Яъни йигитдан. Шунинг учун амакисини ўлдиришга шай турган йигит бошқа фолбин қидириб, табиб акамизнинг олдига келиб қолади.
Масала ойдинлашгандан сўнг, йигит уйига қайтди. Амакисига бўлган воқеани сўзлаб берган эди, хонадон соҳиблари ҳақиқатан ҳам фолбиннинг тузоғига илинганликларини билишди. Ҳаммасини яхшилаб ўйлаб кўришди ва жуда ҳам тубан ҳолатга тушиб қолганликларини англаб етишди. Яхшиямки, Аллоҳнинг хоҳиши билан йигит иймон-эътиқодли табиб уйига бориб қолган эди, акс ҳолда...
Бундай воқеалар айни пайтда жуда кўпайиб кетган. Бунинг сабабини ўрганиш учун Яна ўша ҳадиси шарифга мурожаат қиламиз. Росулуллоҳ с.а.в фолбиннинг олдига бориб, унинг гапини тасдиқлаган кишини муртад демоқдалар. Демак, бу ерда гап иймон-эътиқод ҳақида.
Инсон табиий эҳтиёжлар маҳсули ҳисобланади. Агар унинг қорни очса, албатта нимадир ейди. Ҳалол йўл билан топмаса, ҳароми билан озуқаланади барибир. Нафсни қондирмасдан унинг иложи йўқ. Балоғатга етганлар ё никоҳланиб шахвий нафсларини қондиришади, ёки зино қилишади. ўртада йўл йўқ. Инсон вужудида қалб деган бир жавҳар бор. У сиғинишга, қуллиқ килишга эхтиёж сезади. Шуни яхши билиб олайликки, Аллоҳга сиғинмаган банда барибир нимагадир, кимгадир сиғинади. Аллоҳнинг тақдиридан рози бўлмаган банда кимнингдир сўзларидан рози бўлади ва ана шу сўзларга ишонади. Шунинг учун ҳам, сарвари коинот с.а.в фолбиннинг сўзини тасдиқлаган кишини диндан чиқади, деганлар. Шу биргина амал ила инсон кофир бўлиши турган гап. Фолбиннинг айтаётган сўзлари юз фоиз тўғри чиқиб қолса ҳам, унинг сўзларига мўмин одам ишонмайди, чунки Аллоҳ ва Унинг росули буни қатъий равишда таъқиқлаган. Баъзан инсонларни синаш учун фолбин ва мунажжимларнинг сўзларини амалга оширади, худди шайтон бир одамнинг кўзига қўлини тиқиб олиб, фолбиннинг олдидан чиққанида қўйиб юборгани сингари. ўша одамнинг кўзи тузалиб кетади-да, у буни фолбин амалга оширди, деб ўйлайди. Бу ерда гап иймон, эътиқод, ишонч устида кетмоқда. Бу савдо қаттиқ савдо ҳисобланади.
Ҳозирги кунда мунажжимлар башоратига қараб иш режалаштирадиган, газета нашрларида чоп этилган башоратларга ишониб, келган совчини қайтариб юбораётган юртдошларимизга хитобимиз шуки, Аллоҳга қайтинг, Муҳаммад с.а.в қайтарган ва охири абадий дўзаҳ бўладиган йўлни тарк этинг. Пайғамбаримиз Аллоҳ таъоло ҳар бир одамнинг тақдирини яратилишидан эллик минг йил олдин ёзиб қўйилганини айтиб кетганлар. Бу тақдирни ҳеч ким ўзгартира олмайди. Фолбинларга қатнаётган опаларимиз, сингилларимизнинг шу бугунданоқ бу йўлдан қайтишларини сўраймиз. ўзингиз ўйлаб кўринг, нима учун фолбинлар ҳамиша хор ва ғарибхоналарда яшашади. Нима учун улар келажакни айтиб бериш учун ўзларида журъат топишади-ю, оёқлари остида турган конларни топиб, бойиб кетмайдилар. Майли, бу ҳам оғирдир, нега биргина лоторея қоғозини олиб, ноль бутун мингдан бир миллиметр нарида турган ёзувни ўқиб, Нексия ё Дамас эгаси бўлиб олишмайди, нега?! Чунки улар келажакни ҳеч қачон била олишмайди. Аллоҳ таъоло Қуръони каримда бу илм фақат ўзида эканлигини айтган. Аллоҳ билан Аллоҳнинг илмини талашаётган бандалар албатта хор бўлажак. Шу малъун, ифлос ва жирканч маҳлуқларнинг олдига бориб, иймон-у эътиқодни поймол қилмайлик, азизлар. Кимки шу ишни қилган бўлса, шу бугуноқ тавба қилсин, Аллоҳ кечирувчи Зот. Улгура олмай қолса, Аллоҳнинг ўзи асрасин, қиёматда Муҳаммад с.а.в га тушган динда турмайди. Ҳаммага Яратгандан тавфиқ ва офият сўраб қоламиз. Албатта, У саҳий ва марҳаматли Зотдир.