:::O'zbekona:::Portal:::

Bosh Saxifa | A'zo bo'ling | KIRISH
Juma, 20-Июня-2025, 22:53
Siz bizning qadrdon Mehmon | RSS
MENYU
Islom Olami
Islom Dunyosi [182]
Saodat asri qissalari [11]
Qur'oniy duolar [6]
Mini-Chat
Bosh Saxifa » Статьи » Islom Olami » Islom Dunyosi

“Салаф” сўзининг маъноси
“Салаф” сўзининг лугавий маънолари:
“Салаф” сўзининг маънолари: “ўтди”, “олдин ўтди”.
Араблар: “Салафаш-шайъу салафан” (у нарса бўлиб ўтди) дейдилар.
“Салаф” _ “олдинда бораётган жамоат ёки юришда илгари бораётган кавм ”, демакдир.
Аллох таъоло деди: “улар бизни даргазаб килганларида, биз уларнинг барчасини денгизга гарк килиб, интиком олдик ва уларни ўтмиш-ибрат ва мисол килиб кўйдик” (Зухруф: 55, 56).
Яъни, биз уларни уларнинг килган ишларини киладиган кишилар учун салаф-биринчи килиб кўйдик. Токи, улардан кейинги авлодлар ибрат-намуна олсинлар”.
“Салаф” _ сизлардан аввал яшаб ўтган, сиздан ёши ва обрўси баланд бўлган оталарингиз ва карнидошларингиздир. Шунинг учун хам, тобиинларнинг аввалгилари “салаф солих” (эзгу ишларни килган аждодлар) деб аталди (“Тажул-арус”, “Лисанул-араб”, “ал-Комусул-мухит”: “салаф” сўзи).
Истилохда:
Агар эътикод олимларининг хузурида “салаф” сўзи тилга олинса, ундан сахобалар, ёки сахоба ва тобиинлар, ёки сахоба, тобиин ва уларга яхшилик билан эргашган, имомлик, фазл-камолот ва суннатга эргашиш, бидъатлардан сакланишларига гувох бўлинган динда буюк ўрин тутган эканликларига иттифок килинган забардаст имомларни назарда тутган бўладилар. Шунинг учун хам, Исломнинг энг биринчи авлоди “салаф солих” деб аталди.
Аллох таъоло деди: “Ким хидоят аник бўлганидан сўнг пайгамбарга хилоф иш килса ва мўъминларнинг йўлидан бошка йўлга эргашиб кетса, биз уни кетганича кўйиб берамиз ва жаханнамга дохил киламиз. у накадар ёмон жойдир!” (Нисо: 115)
“Энг аввалда яшаб ўтган мухожирлар, ансорлар ва уларга яхшилик билан эргашган кишилардан Аллох рози бўлди. улар хам Ундан рози бўлдилар ва уларга мангу колишадиган ва остларидан дарёлар окиб турадиган богларни тайёрлаб кўйди. Мана шу буюк саодатдир ” (Тавба: 100).
Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам: “Одамларнинг яхшилари мен билан яшаганлар, сўнг улардан кейингилар, сўнг улардан кейингилар” — дедилар (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).
Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам, сахобалар ва уларга яхшилик билан эргашган кишилар бу умматнинг салафидир. Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам, сахобалар ва тобиинлар даъват этган нарсаларга чакирган киши салаф йўлидадир.
Салаф йўлида бўлиш учун муайян вактда яшаш шарт эмас. Балки, бунинг шарти Куръон ва суннатни акида, ахком ва сулукатда салаф тушунчасига мувофик бўлиши, холос. Шунинг учун хам, Куръон ва суннатга амал килган киши, салафлар давридан замон ва маконда узок бўлса-да, салафларга эргашган кишидир. Уларга хилоф килган киши, гарчи улар ичида яшасада, уларнинг сафида эмасдир.
Салаф солихнинг имоми Мухаммад соллаллоху алайхи ва салламдирлар. Аллох таъоло деди: “Мухаммад (соллаллоху алайхи ва саллам) Аллохнинг элчисидир. У билан бирга бўлганлар кофирларга кахрли, ўзаро эса рахм-шафкатлидирлар. Сиз уларни Аллохнинг фазли ва розилигини талаб килиб рукуъ ва сажда килган холларида кўрасиз. Уларнинг белгилари сажда изидан (колган), юзларидаги излардир. Мана шу уларнинг Тавротдаги мисолларидир” (Фатх: 29).
Аллох таъоло Куръон Каримда Аллох таъолога итоат килиш билан, расулуллох соллаллоху алайхи ва салламга итоат килиш ўртасини боглади. Аллох таъоло деди: “Кимда –ким Аллох ва Пайгамбарга итоат этса, ана ўшалар Аллох инъомларига сазовор бўлган зотлар — пайгамбарлар, сиддиклар шахидлар ва солихлар билан бирга бўлурлар. Ана ўшалар энг яхши хамрохлардир.” (Нисо: 69).
Аллох субхонаху ва таъоло расулуллох соллаллоху алайхи ва салламга итоат килишни Аллохга итоат килиш килиб кўйди. Аллох таъоло деди: “Пайгамбарга итоат килган киши, Аллохга итоат килибди. Ким юз ўгирса, биз сизни улар устидан назоратчи килиб юбормадик” (Нисо: 80).
Аллох таъоло расулуллох соллаллоху алайхи ва салламга итоат килмаслик, килинган амалларни хабата-бекор килишини баён килди: “Эй мўъминлар, Аллохга ва пайгамбар (соллаллоху алайхи ва саллам) га итоат килинглар, (итоатсизлик билан) амалларингизни ботил-бекор килманглар!” (Мухаммад: 33).
Аллох таъоло бизларга расулуллох соллаллоху алайхи ва салламнинг амрларига мухолиф бўлишни таъкиклади. Аллох таъоло деди: “Ким Аллох ва Унинг пайгамбарига итоатсизлик килиб Аллохнинг белгилаб кўйган хадларидан тажовуз килса, уни абадий коладиган жойи бўлмиш дўзахга киритур. Ва унинг учун хорловчи азоб бордир” (Нисо: 14).
Аллох таъоло бизларни расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам буюрган нарсаларни кабул килиш ва таъкиклаган нарсаларни тарк килишга буюрди. Аллох таъоло деди: “Пайгамбар сизларга олиб келган нарсаларни олинглар ва таъкиклаган нарсалардан тўхталинглар. Аллохдан кўркинглар! Албатта Аллохнинг жазоси каттикдир. ” (Хашр: 7).
Аллох таъоло хаётимизнинг барча ишларида расулуллох соллаллоху алайхи ва салламни хакам килиб, унинг хукмига мурожаат килишимизга буюрди. Аллох таъоло деди: “Йўк, роббингизга касамки, то улар ўз ўрталарида чиккан келишмовчиликларда Сизни хакам килмагунларича ва кейин Сиз чикарган хукмдан дилларида хеч кандай танглик топмай, тўла таслим бўлмагунларича — бўйинсунмагунларича зинхор мўмин бўла олмайдилар. ” (Нисо: 65).
Аллох таъоло пайгамбари Мухаммад соллаллоху алайхи ва саллам эргашиш, намуна олиш керак бўлган чиройли намуна ва ўрнак эканини бизларга етказиб деди: “(Эй мўминлар), албатта сизлар учун — Аллох ва охират кунидан умидвор бўлган хамда Аллохни кўп ёд килган кишилар учун — Аллохнинг пайгамбарида гўзал намуна бордир” (Ахзоб: 21).
Аллох таъоло ўз розилигини пайгамбари Мухаммад соллаллоху алайхи ва салламнинг розилигига боглади: “Агар улар мўъмин бўлсалар, Аллох ва унинг расули рози килишларига лойикрокдир” (Тавба: 62).
Аллох субхонаху ва таъоло расулуллох соллаллоху алайхи ва салламга эргашишни Аллохга бўлган мухаббатнинг белгиси килиб кўйди: “Айтинг: “Агар сизлар Аллохни яхши кўрсангизлар менга эргашинглар шунда Аллох сизларни яхши кўради ва гунохларингизни кечиради. Аллох Гафур-кечирувчи ва рахмли зотдир” (Оли Имрон: 31).
Шунинг учун хам, салаф солихнинг келишмовчилик пайтида мурожаат этадиган ягона манбалари _ Куръон Карим ва расулулллох соллаллоху алайхи ва салламнинг суннатлари эди. Аллох таъоло деди: “....Бордию бирор нарса хакида талашиб колсангиз — Агар хакикатда Аллохга ва охират кунига ишонсангиз — у нарсани Аллох ва расулига кайтаринглар. Мана шу яхширок ва чиройли ечимдир. ” (Нисо: 59).
Салафларнинг расулуллох соллаллоху алайхи ва салламдан кейинги энг афзали, динларини ул зотдан ихлос ва садокат билан олган сахобалардир. Аллох таъоло уларни ўзининг азиз китобида куйидагича таърифлади: “Мўъминлар ичида ўзлари Аллохга берган (У зотнинг йўлида жиход килиб, шахид бўлиш хакидаги) ахдларига содик бўлган кишилар бордир. Улардан баъзилари (шахид бўлиб) вафот этди ва баъзилари (шахидликни) кутиб турибди, бирок, ахдларини ўзгартмадилар” (Ахзоб: 23).
Улардан сўнг эса, расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам куйидаги хадисларида хабар берган, кейинги авлод туради. Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам дедилар: “Одамларнинг яхшироги мен билан яшаганлар, сўнг улардан кейингилари, сўнг улардан кейингилари” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).
Шунинг учун хам, сахобалар ва тобиинлар бошкалардан кўра эргашишга лойикрокдирлар. Чунки, улар иймонларига содик, ибодатларида ихлосли, акида ва шариат хомийлари, шариатга сўзлари ва амаллари билан тўла риоя килган кишилардир. Шунинг учун хам, Аллох таъоло уларни динини ёйиш ва пайгамбарининг суннатини етказиш учун танлаб олди.
Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам: “умматим етмиш уч гурухга бўлинади. Уларнинг бир гурухидан бошка барчаси жаханнамда” — дедилар. Сахобалар: “у битта гурух кимлар” — деб савол бердилар. Расулуллох соллаллоху алайхи ва саллам: “Мен ва менинг сахобаларим юрган йўлда юрганлар” — деб жавоб бердилар” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривоятлари).
Салаф солихга эргашиб, уларнинг йўлидан юрган кишини, салаф йўлига мухолиф бўлган ва уларнинг йўлларидан бошкасига эргашган кишилардан ажралиб туришлари учун салафларга нисбат ўларок “салафий” деб аталади.
Аллох таъоло деди: “Ким хидоят аник бўлганидан сўнг пайгамбарга хилоф иш килса ва мўъминларнинг йўлидан бошка йўлга эргашиб кетса, биз уни кетганича кўйиб берамиз ва жаханнамга дохил киламиз. У накадар ёмон жойдир!” (Нисо: 115). Хар бир мусулмон салаф солихга мансуб бўлиш билан фахрланади.
“Салафийя” сўзи Исломни ўрганиш, тушуниш ва татбик этишдаги салаф солихнинг йўли учун исм бўлиб колди. Шунинг учун хам, “салафийя” сўзининг маъноси Аллох таъолонинг китоби ва расулулллох соллаллоху алайхи ва салламдан собит бўлган суннатга салаф тушунчалари билан тўла риоя килган кишиларга хам истеъмол килинади
(Давоми бор)
Категория: Islom Dunyosi | Joyladi: __---------__ (23-Октября-2007)
Ko'rildi: 1426 | Izoxlar: 3 | Reytingi: 5.0/1 |
Barcha Izoxlar: 3

3. SULTON (22:00 Shanba)
sad sad sad

2. SULTON (22:00 Shanba)
rahmat

1. SULTON (22:00 Shanba)
cry cry
Ro'yxatdan o'tgan Foydalanuvchilargina izox qoldirishlari mumkin.
[ A'zo bo'ling | KIRISH ]
Portalga Kirish
IZLASH
Foydali linklar
Saytga Kirganlar Soni

UzCinema © 2025 |